Jak w uścisku zakończyła się 20-letnia wojna afrykańska

Podczas konfliktu między Etiopią a Erytreą tysiące Erytrejczyków uciekło do Europy podczas kryzysu uchodźczego.

Prezydent Erytrei Isaias Afwerki (drugi po lewej) i premier Etiopii Abiy Ahmed (w środku) trzymają się za ręce, machając w niedzielę do tłumów w Addis Abebie w Etiopii. (AP)

Wcześniej w tym miesiącu premier Abiy Ahmed Etiopii, drugiego co do wielkości kraju w Afryce pod względem liczby ludności, objął prezydenta Izajasza Afwerki z Erytrei w stolicy tego kraju Asmarze, ogłaszając wreszcie światu koniec 20-letniej wojny, która zabiła co najmniej 80 000 w dwóch najbiedniejszych krajach kontynentu. Dwaj przywódcy ogłosili wznowienie więzów handlowych, dyplomatycznych i podróżniczych oraz nową erę pokoju i przyjaźni między ich krajami.

Róg konfliktu

Erytrea zerwała ze swoją federacją z Etiopią w kwietniu 1993 roku, stając się niezależnym krajem strategicznie położonym u ujścia Morza Czerwonego w Rogu Afryki, obok jednego z najważniejszych szlaków żeglugowych na świecie. Nieco ponad pięć lat później wybuchła wojna między dwoma krajami o kontrolę nad Badme, przygranicznym miastem bez widocznego znaczenia, ale którego pożądali zarówno Addis Abeba, jak i Asmara. Nastąpiły masowe wysiedlenia ludności, rozdarto rodziny, a miejscowa gospodarka handlowa została doszczętnie zniszczona.

W czerwcu 2000 roku oba kraje podpisały Porozumienie o zaprzestaniu działań wojennych, a następnie w grudniu tego samego roku Porozumienie Pokojowe w Algierze w Algierii, które formalnie zakończyło wojnę i ustanowiło Komisję Graniczną w celu rozstrzygnięcia sporu. Kiedy jednak Komisja wydała ostateczne i wiążące orzeczenie w kwietniu 2002 r. przyznając Badme Erytrei, Etiopia odmówiła przyjęcia decyzji bez dodatkowych warunków i nastąpił impas. Badme pozostało pod kontrolą Etiopii, a na granicy wybuchały starcia.

Podczas gdy rządzący w Etiopii Etiopski Ludowo-Rewolucyjny Front Demokratyczny (EPRDF) wskazał rok temu, że chce zmienić swoje stosunki z Erytreą, sprawy potoczyły się szybko po tym, jak 41-letni Ahmed, były oficer armii, który brał udział w wojnie, został premierem w kwietniu. W czerwcu ogłosił, że Addis Abeba będzie przestrzegać wszystkich warunków umowy z 2000 roku. 8 lipca, dzień przed wyjazdem na spotkanie z prezydentem Afwerki, premier Ahmed oświadczył, że nie ma już granicy między Erytreą a Etiopią, ponieważ zniszczył ją most miłości.

Kontekst pokoju

Etiopia jest śródlądowa i przez lata wojny z Erytreą była w dużym stopniu zależna od Dżibuti, który leży w cieśninie Bab al-Mandab, jeśli chodzi o dostęp do Zatoki Adeńskiej i dalej do Morza Arabskiego. (Zobacz mapę) Teraz będzie dążyć do wykorzystania portów Erytrei, przede wszystkim Assab, znajdujących się na końcu „ogonu” kraju, aby zrównoważyć swoją zależność od Dżibuti.

Pokój leży w interesie Erytrei, chociaż prezydent Afwerki wykorzystał wojnę, by utrzymać się przy władzy od czasu uzyskania przez kraj niepodległości w 1993 roku. W ciągu ostatnich dwóch dekad, mimo że Erytrea stale pogrążała się w stagnacji gospodarczej oraz izolacji społecznej i dyplomatycznej, zbudował utrzymywał dużą armię poborową, zawieszał konstytucję i nakładał kaganiec prasie, wszystko w imię walki z ciągłą okupacją terytoriów Erytrei przez Etiopię. Podczas gdy Komisja Praw Człowieka ONZ wielokrotnie oskarżała Erytreę o poważne naruszenia, międzynarodowa presja na jej rząd znacznie wzrosła po tym, jak Erytrejczycy uciekający przed wojną i obowiązkową służbą wojskową zalali europejskie wybrzeża w szczytowym momencie kryzysu uchodźczego w latach 2015-16.

Podziel Się Z Przyjaciółmi: