Wyjaśnienie: John Le Carré, którego George Smiley sprawił, że James Bond wyglądał jak „międzynarodowy gangster”

John Le Carré stworzył mroczny moralny świat operacji brytyjskich tajnych służb, który był daleki od powszechnego wyobrażenia szpiegostwa jako aktu szykownego śmiałka w służbie narodu.

W tym pliku z 28 sierpnia 2008 r. zdjęcie Autor John Le Carre pozuje do zdjęcia w swoim domu w Londynie. (AP)

89-letni brytyjski pisarz John Le Carré, którego opowieści z czasów zimnej wojny na nowo zdefiniowały powieści szpiegowskie, zmarł w sobotę w Kornwalii w Wielkiej Brytanii.

Urodzony 19 października 1931 roku jako David John Moore Cornwell, niestabilne dzieciństwo pisarza dało mu wyjątkowe zrozumienie ludzkiej natury i wielu jej wad. Napisał swoją pierwszą powieść Wezwanie umarłych w 1961, a następnie Morderstwo jakości (1962). W nich stworzył George'a Smileya, emerytowanego, zaniedbanego i nieszczęśliwego detektywa, byłego szpiega, który prowadzi śledztwo, które wydaje się być przypadkiem samobójstwa i morderstwa ucznia.

Sam Le Carré służył w brytyjskim MSZ, w służbie bezpieczeństwa (MI5) i Tajnej Służbie Wywiadu (MI6). W rzeczywistości to jego praca jako szpiega doprowadziła go do przyjęcia pseudonimu dla swojej kariery pisarskiej. To, co zaczęło się jako seria osobistych tajemnic, wkrótce przeszło w obszar znajomy dla Le Carré z jego trzecią powieścią, Szpieg, który przyszedł z zimna (1963), jego najbardziej znaną powieścią. W nim Le Carré po raz pierwszy stworzył mroczny moralny świat operacji brytyjskich tajnych służb, który był daleki od powszechnego wyobrażenia o szpiegostwie jako akcie szykownego śmiałka w służbie narodowi – idei ustanowionej przez powieści Iana Fleminga o Jamesie Bondzie. Le Carré, który nazwał Bonda międzynarodowym gangsterem, uczynił swojego pulchnego detektywa wręcz przeciwnie. Smiley był samotną postacią walczącą z samotnością, biurokratyczną biurokracją i dylematami moralnymi, tak jak każda inna osoba, ale często z głębszymi konsekwencjami osobistymi i politycznymi.

Zimna wojna i jej kulturowe konotacje

Po zakończeniu II wojny światowej niepewny pokój naznaczył stosunki międzynarodowe między Stanami Zjednoczonymi a ówczesnym Związkiem Radzieckim i ich sojusznikami. Uzbrojenie jądrowe oznaczało, że dalsza wojna była nieopłacalną opcją. Tak więc szpiegostwo i tajne kampanie propagandowe zaczęły odgrywać dużą rolę w sprawach zagranicznych aż do upadku ZSRR w 1991 roku. Indywidualny i polityczny wpływ zimnej wojny zainspirował wiele filmów i powieści szpiegowskich w nadchodzących latach.

Książki Le Carré

Chociaż notka pisarza Grahama Greene'a nazwała Szpiega, który przybył z zimna najlepszą historię szpiegowską, jaką kiedykolwiek czytałem, był to dopiero początek wielu sukcesów Le Carré. W swojej karierze, która trwała prawie 50 lat, kontynuował swoją powieść z 1963 roku z kilkoma innymi, często osadzonymi w niespokojnych strefach konfliktów, w tym w Czeczenii, Rwandzie i strefie konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Choć prawie wszystkie jego powieści były bestsellerami, najbardziej znane to Szpieg Żołnierz-Tinker Krawiec (1974), Honorowy uczeń (1977), Doskonały szpieg (1986), Krawiec z Panamy (1996) i Niezłomny ogrodnik (2001 ). Napisał 25 książek, w których Le Carré stworzył wszechświat skupiony na kaprysach ludzkiej natury oraz szczytach i przepaściach, do których mogą one doprowadzić. Z biegiem lat powieści Le Carré stawały się coraz bardziej polityczne, oferując zawoalowany komentarz na temat szkodliwych skutków użycia siły w celu zwalczania aktów rebelii i terroryzmu. Jego powieści badały ideę patriotyzmu i ślepej wiary w rządy oraz tworzone przez nie sztywne pewniki moralne, które często nie były zgodne z rozsądkiem. Jego ostatnią powieścią był thriller szpiegowski Agent Running in the Field, opublikowany w październiku zeszłego roku. Śledź Express wyjaśnione na Telegramie

Spuścizna

Przez całą swoją długą i wybitną karierę Le Carré odmawiał wysyłania swoich książek do nagród i wyróżnień. Równie stanowczy był w kwestii nieprzyjmowania honorów państwowych. Ale jego wkład, zwłaszcza jego humanizacja systemu szpiegowskiego, nie pozostała niezauważona ani przez jego czytelników, ani kolegów. Amerykański powieściopisarz Philip Roth uznał swoją autobiograficzną powieść A Perfect Spy, w której występuje podwójny agent, Magnus Pym, za najlepszą angielską powieść od czasów wojny.

Chociaż w swoich książkach napisał kilka na poły autobiograficznych relacji, Le Carré odrzucił ideę pamiętników i autobiografii. Jestem przerażony pojęciem autobiografii, bo już konstruuję kłamstwa, które zamierzam opowiadać – komentował w jednym z wywiadów. Jednak w 2015 roku ukazała się biografia John Le Carré: Biografia. Został napisany przez Adama Sismana, po obszernych wywiadach z pisarzem.

Kilka z najsłynniejszych dzieł Le Carré zostało jednak przetłumaczonych na filmy i same w sobie stanowią punkt orientacyjny. Należą do nich Szpieg, który przyszedł z zimna (1965), z Richardem Burtonem w roli głównej iw reżyserii Martina Ritta; The Looking Glass War (1970), wyreżyserowany przez Franka Piersona, z Anthonym Hopkinsem, Christopherem Jonesem i Ralphem Richardsonem w obsadzie; The Little Drummer Girl (1984), reżyseria George Roy Hill, z Diane Keaton w roli głównej; The Constant Gardener (2005), wyreżyserowany przez Fernando Meirellesa, z udziałem aktora Ralpha Fiennesa i Tinker Tailor Soldier Spy (2011), wyreżyserowanego przez Tomasa Alfredsona.

Podziel Się Z Przyjaciółmi: