Wyjaśnienie: co się dzieje w Chile?

Do tej pory w demonstracjach i przemocy zginęło co najmniej 20 osób; Prokuratorzy powiedzieli w środę, że prowadzą śledztwo w sprawie 23 zgonów, które, jak się uważa, mają związek z protestami.

Protestujący zwraca pojemnik z gazem łzawiącym policji podczas starć w Santiago, Chile, poniedziałek, 21 października 2019 r. (AP Photo: Miguel Arenas)

Trudne okoliczności — ogniste protesty uliczne, przemoc motłochu, podpalenia i grabieże — cytowane przez prezydenta Chile Sebastiána Piñera wycofać się z hostingu Szczyty COP25 i APEC zaskoczyły świat, który od dawna uważa ten kraj za niezwykły przykład dobrobytu i stabilności politycznej w ogólnie burzliwej Ameryce Łacińskiej.

Jak zaczęły się i rozprzestrzeniały protesty w Chile?

Powodem był skromny 4% wzrost cen biletów metra ogłoszony 1 października. 7 października, dzień po wejściu w życie nowych taryf, uczniowie rozpoczęli kampanię, aby ich uniknąć, przeskakując przez bramki na metrze Santiago w ramach obywatelskiego nieposłuszeństwa i trend #EvasionMasiva lub „Masowe uchylanie się” w mediach społecznościowych.

W miarę rozprzestrzeniania się kampanii dochodziło do gwałtownych incydentów, a kilka stacji metra zostało zamkniętych 15 października. Trzy dni później cała sieć została zamknięta, a Piñera ogłosiła 15-dniową godzinę policyjną. Jednak zamieszki trwały i rozprzestrzeniły się z Santiago do Concepción, San Antonio i Valparaíso.

Rząd odwołał podwyżkę opłat 19 października, ale protesty nie ustały. 26 października ulicami Santiago przemaszerowało ponad milion osób.

Do tej pory w demonstracjach i przemocy zginęło co najmniej 20 osób; Prokuratorzy powiedzieli w środę, że prowadzą śledztwo w sprawie 23 zgonów, które, jak się uważa, mają związek z protestami. Wiele stacji metra zostało zniszczonych, supermarkety podpalone, a sklepy splądrowane. Protesty zostały określone jako najbardziej burzliwe w ciągu ostatnich 30 lat, odkąd kraj powrócił do demokracji pod koniec dyktatury generała Augusto Pinocheta. Minister spraw wewnętrznych Andrés Chadwick nazwał tę sytuację bardziej brutalną i barbarzyńską niż cokolwiek, co zapamiętał (jego) pamięć.

W czwartek tysiące demonstrantów ubranych w halloweenowe maski i kostiumy obcych zaroiło się na Plaza Baquedano w Santiago w odpowiedzi na ujawnione nagranie Pierwszej Damy Cecilii Morel, mówiącej, że wygląda na to, że kosmici najechali Chile, podczas gdy inne grupy starły się z policją w pałacu prezydenckim.

Protestujący kopie kanister z gazem łzawiącym wystrzelony przez policję podczas protestu w Santiago, Chile, sobota, 19 października 2019 r. (AP Photo: Esteban Felix)

Ale dlaczego Chilijczycy są tak źli?

Protestujący reprezentują głosy tych, którzy zostali wykluczeni ze wzrostu gospodarczego i dobrobytu, z którymi większość nie-Chilijczyków utożsamia się z tym krajem. Kluczową prowokacją jest niezadowolenie z powszechnej nierówności dochodów. Ludzie są zmartwieni niskimi dochodami z pensji i emerytur oraz niezadowoleni z publicznej opieki zdrowotnej i edukacji.

Głównym motorem protestów był strach przed ubóstwem na starość, w związku z którym wielu starszych Chilijczyków maszerowało u boku młodzieży. Chile ma system emerytalny o zdefiniowanej składce, w którym pracownicy płacą co najmniej 10% swoich zarobków co miesiąc do funduszy nastawionych na zysk, zwanych AFP. Z biegiem lat te AFP zgromadziły ogromny korpus — 216 ​​miliardów dolarów, czyli obecnie około 80% PKB kraju — i mają ogromne inwestycje w Chile i za granicą.

Jednak nie wszyscy Chilijczycy korzystają z programu emerytalnego. Wielu nie może regularnie płacić wystarczająco dużo i kończy się małymi wypłatami. Traci również jedna trzecia Chilijczyków, którzy pracują na nieformalnych stanowiskach, a także tych, którzy nie mają pracy, a także kobiet, które rezygnują z wychowywania dzieci. W istocie, krytycy twierdzą, że AFP przyczyniły się do wzrostu gospodarczego, który był widoczny w imponujących panoramach i pozornym dobrobycie, ale tak naprawdę przyniósł korzyści tylko stosunkowo niewielkiej elicie.

Przeczytaj także | Dlaczego ludzie w bogatych miastach na całym świecie protestują

Co robi rząd?

Piñera uznała większość żądań protestujących. Zaproponował pakiet reform, który obejmuje wyższe podatki dla bogatych oraz liczne polityki redystrybucji bogactwa. W tym tygodniu zwolnił kilku ministrów, przeciwko którym opinia publiczna wyraziła gniew. Powiedział, że zwiększy składkę państwa na emerytury podstawowe o 20% dla najbiedniejszych Chilijczyków i podniesie składki pracodawcy.

Z pokorą wsłuchiwaliśmy się w potężny głos ludzi i ich uzasadnione żądania pilnych rozwiązań problemów, o których wszyscy wiemy, że ciągną się przez wiele dziesięcioleci – powiedział w zeszłym tygodniu. Jednak protestujący pozostają niewzruszeni i chcą, aby Piñera, jeden z najbogatszych ludzi w kraju, który jest prezydentem od 2018 roku, odszedł. Partie opozycyjne również zasygnalizowały, że nie będą po prostu stłumić rządowych prób przyspieszenia reformy emerytalnej.

Demonstrant zostaje zatrzymany przez policję podczas protestu w Santiago, Chile, sobota, 19 października 2019 r. (AP Photo: Esteban Felix)

Czy istnieje kontrargument?

AFP argumentują, że problem nie leży w systemie emerytalnym, ale raczej w niskich płacach, słabym rynku pracy i starzejącej się populacji kraju. W kraju jest wielu, którzy nie sympatyzują z protestującymi lub nie zgadzają się z ich brutalnymi metodami.

Hiszpańska gazeta La Tercera z siedzibą w Santiago stwierdziła w artykule wstępnym z 24 października, że ​​konieczne jest wyjaśnienie pochodzenia tych wydarzeń i odpowiedzialnych… Tę przemoc należy bardzo wyraźnie odróżnić od pokojowych protestów… (Przemoc) dąży tylko do destabilizacji kraju i nie ma nic wspólnego z żądaniami marszów.

W swoim wstępniaku z poprzedniego dnia La Tercera pochwaliła pakiet reform Piñery jako skutecznie zaspokajający potrzeby najbardziej odczuwane przez ludzi, zwłaszcza najsłabszych grup społecznych, i pozwalający na nowy dialog polityczny i społeczny.

List do redaktora w La Nación mówi: Chile ma 9% ubóstwa, 2,3% nędzy. Od powrotu demokracji PKB wzrósł pięciokrotnie. Inflacja jest poniżej 5%. Jest wysoki poziom zatrudnienia. Jest dostęp do kredytu, a oprocentowanie wynosi około 2%. Chociaż istnieje problem dystrybucji, kraj nadal jest bogaty i uporządkowany. Skargi klasy średniej nie uzasadniają podpalania i niszczenia narodu, który jest wzorem rozwoju dla regionu.

Podziel Się Z Przyjaciółmi: